Davlat idoralarida axborot xavfsizligini ta’minlashda nimalarga e’tibor qaratish lozim?
Axborotlashgan zamonda axborot komunikatsiya texnologiyalariga ehtiyoj har qachongidanda ziyod bo‘lishi ayni haqiqat. Har birimiz kundalik hayotda muntazam ravishda axborot komunikatsiya texnologiyalariga murojaat qilamiz. Internet saytlari, ijtimoiy tarmoqlar allaqachon yoshu qarini birdek o‘ziga jalb qilib ulgurdi. Bunday tezkor axborot almashinuvi davrida axborot xavfsizligini ta’minlash, turli hodisalarni oldini olish dolzarb ahamiyat kasb etadi. O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi huzuridagi “O‘ztemiryo‘lnazorat” inspeksiyasida “Axborot xavfsizligini ta’minlashdagi muammolar va ularning yechimlari” mavzusidagi o‘quv seminari aynan mazkur holatlarga qaratildi. Tadbirda “Texnik ko‘maklashish markazi” unitar korxonasi mutaxasislari, inspeksiya markaziy apparati va Toshkent filiali xodimlari ishtirok etishdi.
Internet tarmog‘ining milliy segmenti doimiy ravishda turli xil antivirus laboratoriyalar tarafidan monitoring qilinib boriladi va yil oxirida tahlil qilinadi. Olib borilayotgan keng qamrovli ishlar natijasida so‘nggi paytlarda ahvol ijobiy tomonga o‘zgarayotganligini ko‘rsatayotgan bo‘lsada, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarida axborot xavfsizligini to‘la ta’minlashda ayrim muammolar ko‘zga tashlanib turibdi.
Jumladan, tashkilotlarda axborot xavfsizligi bo‘yicha ichki idoraviy hujjatlar talab darajasida emasligi, doimiy monitoringning yo‘qligi, server xonalarining jihozlanishi standartga to‘la javob bermasligi va hokazo. Qolaversa, axborot xavfsizligiga mas’ul xodimlarning qo‘nimsizligi ham muammolarni keltirib chiqarmoqda. Tadbirda ana shu va boshqa muammolar va ularning yechimlari, oldinda turgan vazifalar to‘g‘risida axborot berildi.
- Globallashuv asrida yashar ekanmiz axborot xavfsizligini ta’minlashda har doim sergak va e’tiborli bo‘lishimiz lozim, - deydi “Texnik ko‘maklashish markazi” unitar korxonasi mutaxassisi Ulug‘bek Malikov. Axborot xavfsizligiga tahdidlar to‘g‘risida ma’lumotlarni yig‘ish, to‘plash, tahlil qilish va internetning milliy segmenti foydalanuvchilarini kutilayotgan tahdidlar borasida o‘z vaqtida xabardor qilish Markazimizning asosiy vazifalaridan sanaladi. Biz mamlakatimizda ro‘yxatdan o‘tgan barcha veb-saytlar, elektron pochtalar va boshqa internet resurslarini (tas-ix) monitoring qila olamiz va shu bois tashkilotlar xodimlarini mahalliy internet resurslar xizmatidan foydalanishga chorlab qolamiz. Xorijiy veb-saytlar va boshqa internet manbalaridan foydalanganda siz uzatayotgan axborotlarni xavfsizligini ta’minlash ehtimoli kamayadi. Bu esa axborotni g‘arazli maqsadlarda foydalanmoqchi bo‘lganlarga qo‘l kelishi mumkin.
Ta’kidlanganidek, axborot xavfsizligi siyosati va axborot xavfsizligi bo‘yicha tegishli yo‘riqnoma, tartib, ko‘rsatmalarga barcha xodimlarning rioya etishini doimiy nazorat qilish, ma’sul xodim tomonidan ichki auditdan o‘tkazish ham samarali usullardan hisoblanadi. Mas’ul mutaxassislar muntazam ravishda axborot xavfsizligi bo‘yicha maxsus kurslarda malakasini oshirib borishi talab etiladi.
- O‘zbekiston Respublikasi Axborotlashtirish va telekommunikatsiyalar sohasida nazorat bo‘yicha davlat inspeksiyasi bilan kelishilgan “O‘ztemiryo‘lnazorat” inspeksiyaning yillik chora-tadbirlar rejasi tasdiqlangan bo‘lib, rejaga kiritilgan ishlarni o‘z vaqtida bajarib boryapmiz, - deydi “O‘ztemiryo‘lnazorat” inspeksiyasi Axborot kommunikatsiyalarni rivojlantirish bo‘limi boshlig‘i Sherzod Nabiyev. Jumladan, o‘tgan davr davomida inspeksiyaning barcha ish o‘rinlarida antivirus dasturlari o‘rnatildi va axborot xavfsizligi bo‘yicha doimiy monitoring olib borish yo‘lga qo‘yildi. Har 6 oyda inspeksiya rasmiy veb-saytini “Texnik ko‘maklashish markazi” bilan birgalikda axborot xavfsizligi bo‘yicha ekspertizadan o‘tkazamiz. Xodimlarni malakasini oshirishga ham alohida e’tibor qaratilgan bo`lib, o‘tgan davr davomida 4 marotaba axborot xavfsizligi ta’minlash bo‘yicha, o‘quv kurslar, trening va seminarlar o‘tkazdik.
O‘quv seminarida inspeksiya xodimlari axborot xavfsizligi borasidagi bilim va ko‘nikmalarini mustahkamlab olish barobarida o‘zlarini qiziqtirgan savollarga javob olishdi.
Firdavs Xayriddinov –
“O‘ztemiryo‘lnazorat” inspeksiyasi
boshlig‘ining matbuot kotibi –
axborot siyosati masalalari
bo‘yicha maslahatchisi
